Tuesday, February 01, 2011

بازهم مفهوم مجهول ارزشیابی توصیفی

حضور برادر ارجمند جناب آقای معین
با سلام و احترام،
ضمن سپاس از بذل توجه و دقت نظر جناب‌عالی به مقاله‌ی بنده، رویكردهای جدید ارزشیابی و نیز عرض پوزش از تأخیر در ارایه‌ی پاسخ به یادداشت‌ قبلی به اطلاع می‌رساند:

1. مفاهیم در حوزه‌های تخصصی به صورت سازه مطرح می‌شوند. سازه‌ها مفاهیم انتزاعی مرتبط با یك الگو یا نظریه‌ی خاصی می‌باشند. در هر علمی خواه تجربی خواه انسانی سازه‌هایی وجود دارد كه معنای آن متفاوت از معنای عرف است. در علوم انسانی بویژه حوزه‌ی ارزشیابی نیز سازه‌های مرتبط با آن وجود دارد. این سازه‌ها یك شبه و یا از روی سلیقه ایجاد نشده است. پشتوانه‌ی تولید این سازه‌ها، یافته‌های پژوهشی، الگوهای مفهومی؛ رویكردها و در نهایت نظریه‌ها می‌باشد. مفهوم ارزشیابی در معنای لغوی و عامیانه به داوری كردن اشاره دارد. اما وقتی از این مفهوم در حوزه علوم انسانی استفاده می‌شود تبدیل به یك سازه می‌گردد كه در محتوا و عمق آن یك اندیشه، نظریه، الگو و… قرار دارد. این موضوع در مورد دیگر سازه‌های مرتبط با زیر شاخه‌های ارزشیابی نیز صادق است. برای مثال ارزشیابی آموزشی، سنجش آموزشی؛ ارزشیابی تكوینی، ارزشیابی تراكمی، سنجش تكوینی، سنجش تراكمی، سنجش برای یادگیری مبتنی بر مبانی نظریه‌های یادگیری و یا الگوهای یادگیری است. این سازه‌ها بدین سبب معتبر است كه از پشتوانه‌ی نظری و پژوهشی مورد قبول و تأید برخوردار است. با توجه به موارد فوق زمانی می‌توان از سازه‌های جدید در ازشیابی چون «ارزشیابی توصیفی» سخن راند كه مولد و طراح آن به استناد نظریه‌ها، الگوها و یا یافته‌های جدید ابتدا زیربنای محتوایی آن را تأیید كرده باشد. در این صورت است كه یك مفهوم به یك سازه ی انتزاعی تبدیل می‌شود. اما در مورد مفهوم ارزشیابی توصیفی چنین فرایندی انجام نگرفته است در هیچ از دانشگاه‌های معتبر جهان و توسط هیچ یك از صاحبنظران حوزه‌ی یادگیری و ارزشیابی هنوز سازه‌ای به نام «ارزشیابی توصیفی» معرفی نشده است. شاید هم دلیل آن باشد كه با وجود سازه‌هایی مانند سنجش تكوینی و سنجش برای یادگیری كه از مبانی نظری و یافته‌های پژوهشی جدید برخوردار است، دیگر نیازی به استفاده از مفاهیم مجهول الهویه نبوده است. كلیه مفاهیمی كه جناب‌عالی در یادداشت خود در دفاع از مفهوم ارزشیابی توصیفی و آشنایی بنده ذكر كرده‌اید نه تنها با مباحث ارزشیابی هیچ‌گونه سنخیتی ندارند بلكه این سازه‌ها بیشتر به مباحث پژوهشی كه از لحاظ اهداف و ماهیت با سازه‌ی ارزشیابی تفاوت دارند مربوط است. برخی از آن‌ها هم به روش های ویژه آموزشی و نیز به روش‌های جمع‌آوری اطلاعات كه در پژوهش و ارزشیابی به كار می‌روند اشاره دارند. از این‌رو به جناب‌عالی كه فردی فرهیخته و علاقه‌مند هستید پیشنهاد می‌شود به جای استفاده از مفهوم مجهول ارزشیابی توصیفی و نیز تلاش مضاعف برای تعریف ناكامل آن با استمداد از تعاریف سازه‌های سنجش تكوینی و ارزشیابی تكوینی، در مقاله‌های پر ارزش خود از همان سازه‌های مورد تأیید برای معرفی رویکرد های جدید در سنجش یادگیری استفاده نمایید.

2. ضمن قدردانی از مباحث جناب‌عالی در مورد چالش های ارزشیابی یادآور می‌شود منظور «اصلاح یكپارچه در عناصر نظام آموزشی» مد نظر بوده است.

با سپاس و احترام مجدد
خوش‌خلق


جناب آقای خوش خلق
سلام،پاسخ شما دریافت شد سر فرصت جواب خواهم داد.
ممنون
معین
11 /11/89