Thursday, June 23, 2005


شنيدن و يا خواندن كلمه ارزشيابي، معمولاً ما را به ياد امتحان دركلاس‌هاي درسي، بررسي و ارزيابي عملكرد كاركنان در ادارات و یا تحقيقات درباره موفق و يا ناموفق بودن برنامه‌ها و سازمان‌ها مي‌اندازد. در اين كتاب معناي ديگر و نويني از ارزشيابي ارائه شده است.
در فصل اول، ضرورت تحول ارزشيابي در سازمان‌ها، برنامه‌ها و گروهها مطرح و ارزشيابي را معادل « فرایند جمع‌آوري نظامند اطلاعات درباره مورد ارزشيابي به منظورهاي: كسب شناخت، بهبود عملكرد، يادگيري، پاسخگويي، برقراري ارتباطات و برنامه‌ريزي براي آينده» دانسته و تعريف نموده‌ايم.
در فصل دوم، به شرح مباني نظري چنين تعريفي از ارزشيابي با استفاده از آراء نظريه پردازان علوم تربيتي پرداخته‌ايم. فصل سوم به معرفي يك الگوي موفق متكي بر نظريه‌ها و رويكردهاي نوين ارزشيابي تحت عنوان: «الگوي ارزشيابي توانمندساز» اختصاص يافته است.
در فصول چهارم و پنجم به معرفي نسبتاً تفصيلي برخي از فنون ارزشيابي تحت عنوان مدل‌هاي منطقي اجراي برنامه و طراحي ارزشيابي همت گمارديم. دست اندركاران سازمان‌ها و برنامه‌ها با كاربرد الگوي ارزشيابي توانمندساز و استفاده از مدل‌هاي منطقي تحت حمايت و تسهيلگري ارزشيابان توانمندساز مي‌توانند در جهت نهادي و دروني كردن ارزشيابي در سازمان و برنامه خود گام بردارند.
فصل ششم كتاب كه فصل آخر آن است به ارائه پيشنهادها و معرفي تجارب و نهادهايي كه براي كاربرد الگوي ارزشيابي توانمندساز در ايران از سال 1380 كه نويسنده احتمالاً براي اولين بار اين الگو را در منابع منتشر شده به زبان فارسي معرفي كرده، اختصاص يافته است.
كتاب، علاوه بر فهرست مآخذ و معرفي هشت سايت و وبلاگ اينترنتي فارسي و انگليسي زبان براي مطالعات بيشتر، داراي نه پيوست است، پيوست‌ها شامل انواع مدل‌هاي منطقي و چك ليست‌هايي است كه براي كاربرد معناي جديدي كه از ارزشيابي در كتاب ارائه شده؛ به كار سازمان‌ها و برنامه‌ها مي‌آيد.
ارزشیابی توانمندساز بخشی از چشم‌انداز خردورزانه ارزشیابی است كه در آن مفاهیم، فنون و یافته‌های ارزشیابی برای انگیزاندن پیشرفت و بالندگی به كار گرفته می‌شود. ارزشیابی توانمندساز جهت‌گیری صریح ارزشی دارد و طراحی آن به منظور کمک به مردم برای کمک به خودشان و بهبود برنامه‌هایشان از طریق خودارزشیابی و اندیشیدن است. دست‌اندرکاران برنامه، ارزشیابی‌هایشان را به اجرا گذاشته و ارزشیاب بیرونی اغلب نقش یک مربی یا تسهیلگرمکمل را با توجه به ظرفیت‌های درونی برنامه ایفا می‌نماید.
ارزشیابی توانمندساز دارای سه مرحله است كه در اولین مرحله رسالت ها واهداف کلی سازمان و یا برنامه تبیین می‌گردد. مرحله دوم در بردارنده تعریف و ممیزی فعالیتها است و در مرحله سوم برنامه‌ریزی برای آینده صورت می‌گیرد. در یک کلام ارزشیابی به بخشی از برنامه‌ریزی و مدیریت عادی سازمان‌ها تبدیل شده و این به معنای نهادی کردن و درونی شدن ارزشیابی است.
ارزشیابی توانمند ساز این کمک را می کند که با توانمند شدن مردم،افراد مختلف در سازمان ها ، برنامه ها ، محلات و هر مجموعه ای که حضور دارند؛ با یکدیگر کار کرده ، مسائلشان را تعریف کرده و با استفاده از فنون ارزشیابی توانمند سازاز جمله مدل منطقی طراحی برنامه و مدل منطقی طراحی ارزشیابی، کیفیت را یافته و راه حل هایی با هزینه موثر برای بهبود برنامه ها و ارزشیابی هایشان بیابند. فرایند ارزشیابی توانمند ساز برای برنامه ها و سازمان ها معمولا با برگزاری کارگاه آموزشی ارزشیابی توانمند ساز آغاز می شود.
نويسنده اميدوار است، مطالعه اين كتاب، دست اندركاران و ذينفعان سازمان‌ها برنامه‌ها و گروه‌هاي مختلف را به انديشه استفاده از فنون نوين ارزشيابي بيندازد. نويسنده در اين راه آمادگي هر گونه همكاري و تسهيلگري از جمله ارائه كارگاه آموزشي ارزشيابي توانمندساز را دارد. انشاء‌الله در آينده نزديك «كتاب كار ارزشيابي توانمندساز» كه در آن مطالب اين كتاب بسط و ايضاح بيشتري يافته به زيور طبع آراسته گردد. منتظر نظرات خوانندگان محترم كتاب براي اصلاح و تكميل مطالب آن هستيم.

محمد حسن محقق معین نویسنده این کتاب بوده و موسسه بین المللی توسعه مفاهیم مدنی آن را در 120 صفحه منتشر نموده است. قیمت کتاب 1200 تومان است. توزیع کننده کتاب هنوز تعیین نشده است .
برای خریداری این کتاب می توانید به انتشارات فرزین واقع در روبروی دانشگاه تهران خیابان انقلاب اول خیابان دانشگاه پلاک 5 مراجعه فرمایید.تلفن تماس:66462406،دورنگار:6695198

1 comment:

Mohamad Hasan Mohaqeq Moein said...
This comment has been removed by the author.